Komunikat Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii
o stale utrzymującej się niekorzystnej sytuacji epizootycznej dotyczącej wścieklizny w województwie mazowieckim oraz o zagrożeniu jej wystąpienia na terenie województwa świętokrzyskiego.

Wścieklizna jest groźną, śmiertelną chorobą zakaźną przede wszystkim ssaków mięsożernych (np. psy, koty, lisy), ale i innych zwierząt stałocieplnych (np. sarna, dzik), w tym również człowieka. Chorobę wywołuje wirus, który ma powinowactwo do układu nerwowego i dlatego w części przypadków objawia się zaburzeniami świadomości, zaburzeniami w koordynacji ruchowej, pobudzeniem nerwowym i agresją.
Jest groźną zoonozą, ponieważ człowiek może zakazić się od każdego chorego zwierzęcia. Głównym źródłem zakażenia są zwierzęta będące w okresie inkubacji choroby lub chore zwierzęta, wydalające zarazki ze śliną. Wirusy wścieklizny przenoszone są przede wszystkim przez psy, lisy ale również przez drobne gryzonie leśne i polne. Zwierzęta i ludzie ulegają zakażeniu głównie przez ukąszenie chorego osobnika. Zakażenie może nastąpić również poprzez ślinę zwierzęcia, kiedy zarazek w niej dostanie się do rany, a nawet mało zauważalnego skaleczenia.

W roku 2021 wścieklizna wystąpiła na terenie 5 województw: mazowieckiego (110 przypadków), warmińsko-mazurskiego (3 przypadki), świętokrzyskiego (2 przypadki), podkarpackiego (2 przypadki) i wielkopolskiego (1 przypadek). Chorobę notowano u lisów wolno żyjących (96 przypadków), kotów (7 przypadków), nietoperzy (5 przypadków), psów (3 przypadki), jenotów, kun i saren (po 2 przypadki) oraz u żbika (1 przypadek).
W 2021 r. na terenie województwa świętokrzyskiego potwierdzono wystąpienie wścieklizny u 2 lisów wolno żyjących. Pierwsze ognisko choroby/przypadek wystąpił w powiecie sandomierskim (miejscowość Zajeziorze, gmina Samborzec – listopad 2021r.), drugie ognisko/przypadek wystąpił w powiecie skarżyskim (miejscowość Suchedniów, gmina Suchedniów – grudzień 2021r.). Jednocześnie informuję, że ostatnie przypadki wścieklizny u zwierząt w województwie świętokrzyskim notowane były w 2013 r. i 2014 r.
Zagrożenie wystąpienia wścieklizny w województwie świętokrzyskim wywołane jest głównie niekorzystną sytuacją epizootyczną w województwie mazowieckim.
W 2021r. w województwie mazowieckim choroba wystąpiła w mieście Warszawa, powiecie wołomińskim, mińskim, otwockim, garwolińskim, kozienickim, zwoleńskim i radomskim oraz dotyczyła głównie lisów, ale i również psów i kotów. W 2022 r. do chwili obecnej na terenie województwa mazowieckiego odnotowano 11 przypadków wścieklizny w mieście Warszawa, powiecie wołomińskim, mińskim, szydłowieckim i radomskim. Szczególnie niebezpieczne wydaje się zwłaszcza wystąpienie choroby w powiecie radomskim i szydłowieckim, które graniczą bezpośrednio z województwem świętokrzyskim.
W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w poszerzaniu wiedzy mieszkańców województwa świętokrzyskiego na temat zagrożenia wystąpienia wścieklizny oraz konieczności zgłaszania do Powiatowych Lekarzy Weterynarii lub lekarzy weterynarii wolnej praktyki wszystkich przypadków pogryzień lub podejrzeń wścieklizny
zarówno u zwierząt domowych jak i u dzikich. Szczególnie należy przy tym zwracać uwagę na takie anormalne zachowania lub objawy u zwierząt jak: zanik naturalnej obawy dzikich zwierząt przed człowiekiem, nieprowokowana agresja zwierząt domowych wobec właścicieli, nadmierna pobudliwość, spaczone łaknienie czy drgawki.
W celu lepszego zwrócenia uwagi na przedmiotowy temat przesyłam opracowany plakat informacyjny do szerokiego rozpropagowania.
Przepływ informacji do jak największej grupy odbiorców (mieszkańcy województwa świętokrzyskiego, właściciele psów i kotów, hodowcy zwierząt gospodarskich, leśnicy, myśliwi, izby rolnicze itd.) wpłynie na zwiększenie świadomości o zagrożeniu tą śmiertelną zoonozą oraz przyczyni się do szybszej jej wykrywalności i zwalczenia.
Dodatkowo uprzejmie przypominam, że zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt psy powyżej 3 miesiąca życia na obszarze całego kraju podlegają obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Obowiązek doprowadzenia psa do punktu szczepień spoczywa na posiadaczach psów, którzy muszą go wypełnić w ciągu 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3 miesiąca życia. Szczepienia muszą być powtarzane rokrocznie. Dowodem przeprowadzonego szczepienia jest zaświadczenie o szczepieniu wydane właścicielowi psa i wpis do rejestru dokonany przez lekarza weterynarii.
Regularne szczepienia psów i kotów przeciwko wściekliźnie są bardzo skutecznym sposobem zapobiegania wystąpieniu i rozprzestrzenianiu się wścieklizny.